De wereld als een chaos van niet passende puzzelstukjes
The world comes to us in an endless stream of puzzle pieces that we would like to think all fit together somehow, but that in fact never do.
Robert Pirsig – Lila. An inquiry into morals
Net als Phaedrus, de hoofdpersoon in de boeken van Robert Pirsig, ervaar ik het leven als een constante chaos. Een eindeloze stroom van puzzelstukjes die nooit helemaal in elkaar blijken te passen. Phaedrus probeert houvast te vinden door een bepaalde metafysica te creëren. Ik probeer houvast te creëren door mijzelf te verdiepen in wiskunde, logica en taalfilosofie. En door mijn fiets te onderhouden. Daarmee zorg ik voor helderheid en structuur in mijn leven.
Hoe erg is het uiteindelijk als alle puzzelstukjes waaruit het leven bestaat, niet bij elkaar blijken te passen? Neem bijvoorbeeld een fiets. Een nieuwe, perfect afgestelde fiets fietst fijn. Dat voel je. Maar die fijnheid zal van korte duur zijn, want de meeste fietsen krijgen na verloop van tijd kleine gebreken. Vuil in de ketting, banden die opgepompt moeten worden, een rem die niet zo goed meer werkt. Dat merk je wel, maar je kunt prima verder fietsen. Ook al zijn niet alle fietspuzzelstukjes perfect kloppend. Daar kun je je heel erg druk om maken, maar dat hoeft niet. In het leven kun je prima doorfietsen met kleine imperfecties.
Puzzelen als houvast
Ik zag het leven lange tijd als een fiets waar telkens wat aan mankeerde. Een constant verval tot chaos: de kapotte onderdelen van mijn fiets en mijn leven, die ik constant moest repareren en die nooit perfect zouden worden. Nu probeer ik daar het mooie van in te zien. Het blijven repareren is irritant, maar het geeft wel houvast.
En zoals ik mijn fiets werkend houd door hem goed te onderhouden, zo houd ik mijn geest scherp door me te verdiepen in wiskunde, logica en taalfilosofie. Daarmee kan ik orde brengen in mijn eindeloze gedachtenstroom. Daarmee houd ik het verval bij en geef ik mezelf richting.
Al bijna vijf jaar doorkruis ik heel Arnhem op de fiets om wiskundebijles te geven aan middelbare scholieren van alle niveaus en jaarlagen. Naast wiskunde, filosofie en bergbeklimmen is fietsen dan ook een vast onderdeel van mijn leven geworden. Het is voor mij een soort moment van reflectie en bezinning. In navolging van Robert Pirsigs Zen and the art of motorcycle maintenance schrijf ik hier dan ook over wiskundige en filosofische bespiegelingen en fietsen. Voor deze blog liet ik me inspireren door een citaat uit zijn boek “Lila. An inquiry into morals”.
De teksten in deze serie blogs zijn tot stand gekomen met behulp van Heleen Janssens / Schoonschrift.