“You look at where you’re going and where you are and it never makes sense, but then you look back at where you’ve been and a pattern seems to emerge.”
Robert Pirsig – Zen and the art of motorcycle maintenance
Vaak heb ik het gevoel gehad dat ik maar wat deed ik mijn leven, maar als ik erop terugkijk zie ik toch een patroon. Op mijn achttiende ging ik religiewetenschappen studeren aan de Universiteit Utrecht. Ik vond religieuze verhalen en de verschillende geloofsvormen interessant, maar was vooral geïnteresseerd in het rationele aspect van religie.
Nieuwe thema’s bestuderen
Thuis discussieerden we vaak over het geloof, met name op zondag na de preek. Natuurlijk stond het geloof of het bestaan van god zelf niet ter discussie; we bespraken en becommentarieerden met name bepaalde dogma’s of leerregels en kwamen met argumenten waarom dit wel of niet kon kloppen. Die ruimte was er.
Ik volgde een aantal vakken waarin problemen binnen religies op een meer literaire, poëtische en filosofische manier werden aangepakt. Dat boeide me zo, dat ik besloot om ook filosofie te studeren. Een vakgebied waar het ook draait om argumentatie, maar dan over andere thema’s dan alleen religie.
Een overstap van filosofie naar wiskunde
De overstap van filosofie naar wiskunde was snel gemaakt, want ook wiskunde is argumentatie. Logica bijvoorbeeld bevindt zich op het snijvlak van filosofie en wiskunde. Bij logica bekijk je de structuren van het denken en de structuren van taal. Dus óók de structuren van correcte argumenten. En logica is weer een van de grondbeginselen van wiskunde.
Wiskunde kun je daarmee gebruiken als basis van de juiste argumenten om een theorie te bekrachtigen. Omdat we als mensen veel dingen niet zomaar zien, maar moeten beredeneren waarom iets zo is. Of het nou gaat om religieuze vraagstukken, maatschappelijke problemen of iets praktisch zoals de oppervlakte van een dak dat met dakpannen bedekt moet worden.
Als ik terugkijk op mijn leven, dan zie ik dat ik altijd op zoek was naar het hoe en waarom van dingen. Naar redeneringen en argumenten waarmee bepaalde theorieën of beweringen onderbouwd werden. Om vervolgens te onderzoeken hoe houdbaar deze argumentatie is.
Al bijna vijf jaar doorkruis ik heel Arnhem op de fiets om wiskundebijles te geven aan middelbare scholieren van alle niveaus en jaarlagen. Naast wiskunde, filosofie en bergbeklimmen is fietsen dan ook een vast onderdeel van mijn leven geworden. Het is voor mij een soort moment van reflectie en bezinning. In navolging van Robert Pirsigs Zen and the art of motorcycle maintenance schrijf ik hier dan ook over wiskundige en filosofische bespiegelingen en fietsen. Ik laat mij telkens inspireren door een citaat uit dit boek.
De teksten in deze serie blogs zijn tot stand gekomen met behulp van Heleen Janssens / Schoonschrift.